Blog oktober 2017
Gepersonaliseerd leren: Wat werkt?
Steeds meer scholen zoeken naar vormen van leren, waarin leerlingen op maat worden bediend. Deze vormen zetten sterk in op motivatie van de leerling door middel van keuzevrijheid, zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Op dit moment is het concept Kunskapsskolan uit Zweden populair onder scholen die willen experimenteren met vormen van gepersonaliseerd leren.
Door Martie Slooter en Remco Broesder
Helaas is nog weinig onderzoek gedaan naar het effect van dergelijke concepten op de leerprestaties van leerlingen (zie het rapport ‘Variatie in schooltijd en onderwijskwaliteit’ door ITS, Radboud Universiteit Nijmegen, 2015).
Duidelijkheid
Wat kunnen scholen doen die hun ambities op het gebied van gepersonaliseerd leren willen koppelen aan onderwijskwaliteit? Volgens ons is het verstandig dat scholen zich ontwikkelen vanuit de inhoud en niet de vorm. Met andere woorden: scholen en leraren bouwen eerst een gemeenschappelijk denk- en begrippenkader op over de zes rollen van de leraar en effectief leren. Grootschalige onderzoeken van Marzano (2008), Hattie (2013) en breinwetenschappers (2014) geven daarover duidelijkheid.
Wat werkt
Vanuit dat gemeenschappelijk opgebouwde denkkader kunnen leraren en scholen uiteindelijk keuzes maken voor passende vormen van gepersonaliseerd leren. Niet de vorm bepaalt hoe het ‘leren op maat’ er in de school uitziet, maar de kennis van effectief leren en ‘wat werkt’. Op deze manier voorkomen we dat leerconcepten zoals Kunskapsskolan verworden tot holle vaten.
Wat daarnaast helpt zijn de onderzoeksresultaten van de Universiteit van Utrecht (UU)naar wat werkt en niet werkt om de zelfsturing van de leerling te bevorderen. De UU ontdekte bijvoorbeeld dat VWO-leerlingen niet in staat zijn op grond van structurele opdrachtskenmerken (bijvoorbeeld complexiteit en hogere orde denken) opdrachten te kiezen die hen verder helpen in het leerproces. Zij kiezen vaak op grond van oppervlakkige opdrachtskenmerken. Bijvoorbeeld: “Ik kies deze opdracht over erfelijkheidsleer, want die gaat over een cavia. En ik heb iets met cavia’s.”
Lees meer:
